توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
آشنایی با انواع بازار بورس درایران
در بازار بورس ایران ، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۴ دسته کلی تقسیم می‌شود:
۱– بورس اوراق بهادار
۲- فرابورس
۳- بورس کالا
۴- بورس انرژی
البته در جهان بورس ارز هم یکی از انواع بورس است که در آن ارزهای خارجی خرید و فروش میشوند. اما در ایران، بورس ارز برای معامله و تبادل ارزهای خارجی وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت دستی و در صرافی ها یا بازار آزاد انجام می‌شود.
بورس کالا:
بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از فروشندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران ارائه می‌شود.
در این بازار معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. سهام شرکت بورس کالا نیز با نماد معاملاتی کالا در بازار قابل خرید و فروش است و درآمد آن حاصل از کارمزد معاملات کالایی تحت نظر این شرکت است.معاملات در این بازار بصورت نسیه،نقد و سلف برای انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می شود و به بازار های فیزیکی،فرعی،مشتقه و مالی تقسیم می شود که هرکدام نیز بخش های متفاوتی دارند تا کالاهای پذیرفته شده در این بازار را در خود جای دهند.
سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریورماه سال۸۲ به‌عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس ازآن نیز سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی در شهریورماه سال ۸۳ شروع به فعالیت کرد. شرکت بورس کالای ایران نیز به‌موجب ماده ۵۸ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک شرکت جدید و کاملاً مستقل از سازمان‌های کارگزاران بورس فلزات و کالای کشاورزی، پس از پذیره‌نویسی در چهار گروه سهامداری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرد.
بدین ترتیب، هم‌اکنون بورس کالای ایران باتجربه‌ای بیش از ۱۰ سال، به دادوستد انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه ازجمله قراردادهای آتی مشغول است.
انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت‌اند از :
قرارداد نقدی:
قراردادی است که بر اساس آن، پرداخت بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای انجام می‌شود.
قرارداد نسیه:
قراردادی است که بر اساس آن، کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می شود.
قرارداد سلف:
قراردادی است که بر اساس آن، کالا باقیمت معین درزمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می شود.
قرارداد آتی:
قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الآن تعیین می‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به‌صورت شرط ضمن عقد متعهد میشوند مبلغی را به‌عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند.
قرارداد اختیار معامله:
قرارداد اختیار معامله قراردادی است که در آن‌یک طرف، اختیار(حق) خرید و یا فروش کالایی را از طرف دیگر خریداری می‌کند. قرارداد اختیار معامله به دو نوع کلی اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شود. در هرکدام از این دو نوع قرارداد، دو طرف خریدار و فروشنده با یکدیگر وارد معامله میشوند.
قرارداد سلف استاندارد:
قراردادی است که بر اساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند. خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری‌شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد موضوع مواد ۲ و ۳ دستورالعمل اجرایی معاملات سلف استاندارد، به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به‌اختصار قرارداد سلف استاندارد نامیده می‌شود.
گواهی سپرده کالایی:
بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تائید بورس صادر می‌گردد.
بورس انرژی:
به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حامل های انرژی نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است.
دارایی‌های قابل معامله در این بازار هم شامل دارایی‌های فیزیکی و هم شامل دارایی‌های مالی از قبیل ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی خواهد بود. بنابراین امکان معامله نفت، گاز، بنزین، نفت کوره، برق و نیز ابزارهای مشتقه مبتنی بر آنها (شامل اوراق سلف موازی) در این بازار وجود دارد. بورس انرژی با ۶ سال سن جوان ترین بازار بورس در ایران محسوب می شود.
با توجه به ویژگی‌های کشور و برخورداری از منابع غنی انرژی این بورس اهمیت زیادی دارد خصوصاً آنکه یکی از کارکردهای مهم این بازار موضوع صادرات و فروش انرژی به کشورهای همسایه است که بحث کشف قیمت در آن اهمیت زیادی دارد.
سود این بازار نیز حاصل از کارمزد معاملات بخش های انرژی است و سهام آن برای اشخاص حقوقی و حقیقی قابل خرید و فروش است.
بورس اوراق بهادار:
یکی از انواع بازار در ایران بورس اوراق بهادار تهران می باشد.در این بازار سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، خرید وفروش میشوند و بیشتر سرمایه گذاران بازار، در این بخش از بازار فعال هستند. در سال ۱۳۴۵ قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران تهیه شد. لایحه تشکیل آن در اردیبهشت ۱۳۴۵ در مجلس شورای ملی تصویب شد و در پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، بورس تهران، با ورود سهام بانک صنعت و معدن و نفت آشنایی با انواع بورس ها پارس آغاز به کار کرد.
مزایای پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران :
- برخورداری از معافیت مالیاتی
- سهولت در تأمین مالی از طریق انتشار سهام و سایر اوراق بهادار (اوراق قرضه)
- کاهش ریسک نقدینگی
- ارائه معیارهای جدید برای ارزیابی عملکرد مدیریت شرکت
- سهولت در تغییر ترکیب سهامداری و انتقال مالکیت
- افزایش اعتبار داخلی و بین‌المللی
- تعیین ارزش سهام شرکت
- سهولت در استفاده از تسهیلات بانکی و یا سایر ابزارهای تأمین مالی
- افزایش توان رقابتی و سهم از بازار
فرابورس:
در ایران، فرابورس از پاییز سال ۱۳۸۸ وارد میدان شد. مهمترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی شرکت‌هایی است که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند، اما هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
فرابورس ایران با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف، تمهیدات و بسترسازی لازم را در زمینه انتشار سریع و عادلانه اطلاعات با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار انجام داده تا صاحبان سرمایه با آگاهی و شناخت بیشتر در خصوص انواع اوراق بهادار، درجات ریسک و سایر شاخصه‌های مهم، به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذیرفته‌شده در این بازار اقدام کنند.
سهام شرکت‌هایی که نتوانسته‌اند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند، در فرابورس معامله میشوند. در واقع قوانین ثبت یک شرکت در فرابورس ساده‌تر از بورس است.
در کشورهای دیگر بازار فرابورس برای خرید و فروش سهام شرکت‌هایی است که شفافیت کافی ندارند یا سودآوری آنها به مراتب کمتر از بازار بورس است.
“دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل‌وانتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران (شرکت سهامی عام)” مصوب ۱۳۸۸ فعالیت این رکن بازار سرمایه را در قالب چند بازار مجزا به نام‌های بازار اول، دوم، سوم، پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکتهای کوچک و متوسط و بازار مشتقه بیان کرده است. در حال حاضر این بازارها به لحاظ طی کردن فرایند پذیرش باهم متفاوت هستند و پذیرش سهام شرکتهای سهامی عام صرفاً در بازارهای اول و دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، باید تقاضای پذیرش خود را دریکی از این بازارها به فرابورس ارائه کند.
کارکرد بورسهای اوراق بهادارو کالا و ارز:
بورس علاوه بر افزایش سرمایه سهامدارانی که در خرید سهام دقت لازم را دارند و از سرمایه گذاری خویش بهره مند می‌گردند مزایا و کارکردهای وسیع و اثر گذار زیادی دارد که در ذیل اشاره می‌گردد:
کنترل نقدینگی درجامعه، بازار بورس یک فرصت سرمایه گذاری مطلوب برای سرمایه گذاران با سرمایه‌های اندک ایجاد می‌کند و زمینه توزیع عادلانه ثروت را مهیا می‌کند.
مهم ترین بورس های جهان
بورس اوراق بهادار در جهان قدمتی بیش از 500 سال دارد و از آغاز فعالیت در آنتورپ در قرن شانزدهم تا به امروز، از مبادله ای در مقیاس کوچک به یک بازار عظیم و جهانی تبدیل شده است. در حال حاضر، ده ها بازار بورس کوچک و بزرگ در کشورهای مختلف فعالیت می کنند و هر کدام از آن ها ویژگی های خاص خود را دارند و برخی از آن ها شرکت های متعددی را در اندازه های گوناگون و حجم معاملات مختلف در خود جای داده اند. در این مقاله قصد داریم راجع به مهم ترین بورس های جهان صحبت کنیم و شما را به یک سفر گردشگری بورسی دعوت نماییم. در این سفر شما با تمام جزییاتی که در بورس اوراق بهادار می گذرد و همچنین نکات مربوط به مهم ترین بورس های جهان آشنا می شوید.
بورس اوراق بهادار چیست؟
بورس اوراق بهادار از نظر تاریخی مکانی بود که فروشندگان و خریداران برای انجام تجارت در مورد خرید و فروش کالا با یکدیگر ملاقات می کردند. امروزه، این موضوع معمولاً با بازار خرید و فروش محصولات مالی مانند سهام و. همراه است. در ابتدا، بورس اوراق بهادار یک ساختمان فیزیکی بود که در آن بازرگانان می آمدند تا با سایر معامله گران به صورت حضوری معامله کنند و سفارشات خرید و فروش خود را فریاد می زدند.
با این حال، به دلیل پیشرفت تکنولوژی و نقاط عطف جدید در فناوری، اکثر بورس های سهام به سمت تجارت الکترونیکی سوق پیدا کردند و اکنون به معامله گران کمک می کنند تا دسترسی بهتری به بازارهای بین المللی داشته باشند. در سراسر دنیا، بازارهای بورس متعددی وجود دارد که از جمله مهم ترین بورس های جهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بورس اوراق بهادار نیویورک
- بورس اوراق بهادار سیدنی
- بورس اوراق بهادار فرانکفورت
- بورس اوراق بهادار هنگ کنگ
- بورس اوراق بهادار توکیو
- بورس سهام NASDAQ
- بورس سهام پکن
- بورس سهام شانگهای
- بورس سهام بانکوک
- بورس سهام هند
بورس اوراق بهادار نیویورک
بورس اوراق بهادار نیویورک، یکی از مشهورترین و مهم ترین بورس های جهان است. این بازار بورس با نام مستعار The Big Board در سال 1817 تاسیس شد اما تا سال 1963 با نام NYSE فعالیت نمی کرد. دفتر مرکزی آن در وال استریت در منهتنِ نیویورک بود و این ساختمان در سال 1978 به عنوان یک نشان ملی شناخته شد. در ژانویه 2018 سرمایه بازار بورس اوراق بهادار نیویورک بیش از 30 تریلیون دلار بود و هم اکنون محل زندگی بیش از 2300 شرکت تجاری است. این شرکت ها طیف گسترده ای از بخش های مختلف مانند انرژی، امور مالی، کالاهای مصرفی، تکنولوژی و. را پوشش می دهند؛ به همین دلیل، بورس اوراق بهادار نیویورک را به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان می شناسند.
بورس اوراق بهادار فرانکفورت
بورس اوراق بهادار فرانکفورت بزرگترین بورس در آلمان و یکی از بزرگترین و مهم ترین بورس های جهان از نظر حجم معاملات و سرمایه بازار است.
توضیحات بورس اوراق بهادار فرانکفورت FSE
- FSE یکی از اولین بورس های سهام جهان در کنار صرافی های مستقر در لندن و پاریس است. در سال 1949، FSE پس از جنگ جهانی دوم در سطح بین المللی شناخته شد.
- بازار FSE دارای چندین شاخص است؛ اما شناخته شده ترین آن DAX است.
- این شاخص 30 شرکت برتر آلمانی را که در بورس لیست شده اند، وزن می کند و آن ها را می سنجد.
- FSE تلاش کرده است با بورس اوراق بهادار لندن ادغام شود، اما همچنان به عنوان بخشی از گروه دویچه بورس باقی مانده است.
بورس سهام سیدنی
بورس سهام سیدنی که به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان شناخته می شود، یک بورس اوراق بهادار دارای درجه 1 مجاز در استرالیا است. SSX یک جایگزین جدید و انعطاف پذیر برای شرکت های آسیا و اقیانوسیه فراهم می کند که به دنبال فرصت هایی برای رشد هستند.
SSX به عنوان یک مکان تجارت، یک بستر رقابتی جهانی و همچنین دسترسی به محصولاتی را که در هیچ جای دیگر در دسترس نیستند، ارائه می دهد. علاوه بر شرکت های با رشد بالا، سیدنی محصولات منحصر به فرد لیست شده را در دارایی، سرمایه گذاری های مشترک و بهره ثابت ارائه می دهد تا تنوع را به سهام نمونه نهادی و خرده فروشی اضافه کند.
شیوه های حکمرانی سیدنی اطمینان می دهد که هم سرمایه گذاران و هم صاحبان شرکت ها از یک بستر تمیز و سازگار برخوردار باشند که در آن قوانین به طور مساوی، منصفانه و شفاف برای همه اعمال می شود. بنابراین، بورس سهام سیدنی را به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان می توان در نظر گرفت.
بورس اوراق بهادار هنگ کنگ
بورس اوراق بهادار هنگ کنگ یکی از بزرگترین بازارهای اوراق بهادار جهان است که از طریق سرمایه بازار، ریشه خود را در تاسیس اولین بازار رسمی اوراق بهادار چین، اتحادیه کارگزاران سهام در هنگ کنگ، در سال 1891 دنبال می کند. بازار دوم در سال 1921 و در سال 1947 افتتاح شد و این 2 با هم ادغام شدند و بورس اوراق بهادار هنگ کنگ را تشکیل دادند.
هنگ کنگ راه طولانی را طی کرده است. گزارش شده است که در حال حاضر بورس اوراق بهادار هنگ کنگ پنجمین بازار بورس بزرگ و یکی از مهم ترین بورس های جهان محسوب می شود. در اینجا برخی از مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم برای سرمایه گذاران برای قرار گرفتن در روند فعالیت بازار هنگ کنگ آورده شده است:
-
در صندوق های قابل معامله بورس (ETF)، یک روش ساده برای سرمایه گذاران برای فعالیت در بورس اوراق بهادار هنگ کنگ بدون قرار گرفتن در معرض خطر ارزی است.
- سرمایه گذاران در ایالات متحده می توانند از تعداد محدودی از سهام بورس هنگ کنگ که به عنوان رسید سپرده آمریکا در بورس اوراق بهادار نیویورک، نزدک و صرافی های خارج از بورس ذکر شده اند، خرید کنند.
- سرمایه گذاران همچنین می توانند با افتتاح حساب در یک شرکت کارگزاری که یک بستر تجارت بین المللی ارائه می دهد، سهام هنگ کنگ را معامله کنند.
بورس اوراق بهادار توکیو
بورس اوراق بهادار توکیو بزرگترین بورس اوراق بهادار ژاپن و یکی از مهم ترین بورس های جهان است که در سال 1878 تاسیس شد. پس از جنگ جهانی دوم، این بورس با یک سری تغییرات روبرو شد و اکنون به عنوان گروه صرافی ژاپن شناخته می شود. این گروه با ادغام بورس اوراق بهادار توکیو با بورس اوراق بهادار اوزاکا در سال 2013 ایجاد شد.
بورس ژاپن مانند طلا در هنگام بحران های اقتصادی میزبان حجم زیادی از سرمایه گذاران دنیاست. ابن بازار با بیش از 3500 شرکت در بورس سهام توکیو و ارزش بازار بیش از 5 تریلیون دلار، سومین بورس بزرگ جهان محسوب می شود.
جالب است که معاملات سهام ژاپن 45 درصد از حجم بازار سهام جهانی در سال 1989 را نشان می داد. در حالیکه هم اکنون حجم معاملات سهام در آمریکا شمالی بیشترین حجم در جهان است. بورس اوراق بهادار توکیو، در حال حاضر میزبان بزرگترین شرکت های تجاری عمومی جهان مانند Toyota، سونی و. است و به همین دلیل، خود را به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان معرفی کرده است.
بورس سهام نزدک (NASDAQ)
NASDAQ یک بازار الکترونیکی جهانی برای خرید و فروش اوراق بهادار است. بورس اوراق بهادار NASDAQ مخفف "اتحادیه ملی نقل قول های خودکار نمایندگی های اوراق بهادار" است و دومین بورس بزرگ سهام جهان از نظر سرمایه و یکی از مهم ترین بورس های جهان محسوب می شود. این صرافی در سال 1971 توسط (انجمن ملی فروشندگان اوراق بهادار) تأسیس شد و اولین بورس در نوع خود بود.
بورس اوراق بهادار NASDAQ به جای استفاده از روش سنتی "اعتراض باز" كه شامل معامله گرانی بود كه سفارشات خرید و فروش خود را در جایگاه های معاملات فریاد می زدند، منحصراً از طریق رایانه و تلفن فعالیت می كرد. این موضوع NASDAQ را به اولین بورس اوراق بهادار الکترونیکی جهان تبدیل کرد و اکنون آن ها در خصوص شرکت های مبتنی بر فناوری تخصص دارند.
پس از خرید بورس سهام بوستون و فیلادلفیا در سال های اولیه، NASDAQ در ابتدای سال 2018 به حدود 10 تریلیون دلار سرمایه دست یافت. در حال حاضر این بازار بورس بیش از 3800 شرکت را لیست کرده است که به نظر می رسد بخش زیادی از آن ها مربوط به فناوری هستند و همین موضوع، این بازار را به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان معرفی کرده است.
بورس سهام پکن
بورس سهام پکن در سال 1994 تأسیس شد و اکنون بیش از 50 درصد عملیات انتقال سهام، M&A و عملیات بازسازی را در چین انجام می دهد و به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان شناخته می شود. CBEX تنها موسسه انتقال مالکیت شرکت های دولتی است که توسط کمیسیون نظارت و اداره دارایی های دولتی پکن انتخاب شده است و همچنین یکی از اولین موسسات معاملات سهام مجاز توسط نظارت و اداره دارایی های دولتی است.
این بدان معناست که بزرگترین و سودآورترین شرکت های دولتی چینی باید لزوماً از طریق CBEX یا یکی از دو بورس سهام باقی مانده که به این منظور مجاز شده اند، خصوصی شوند.
مرکز حمایت از سرمایه گذاری و تامین مالی پارک علم و فناوری Zhongguancun، که به طور مشترک توسط CBEX و اداره پارک علم و فناوری Zhongguancun تأسیس شده است، بستر مهمی برای سرمایه گذاری و تأمین مالی شرکت های با فناوری پیشرفته در پارک علم و فناوری Zhongguancun است.
در همین حال، CBEX از طریق تاسیس آژانس ها یا موسسات مبادله سهام در 24 استان، با مناطق خودمختار و شهرداری ها روابط همکاری ایجاد کرده و یک شبکه خدمات در سراسر کشور برای مبادلات سهام تشکیل داده است که می تواند اطلاعات پروژه های تبادل سهام را در سراسر کشور منتشر کند.
CBEX کاملا متفاوت از هر بورس سهام دیگر در چین، یک تخصص بین مرزی منحصر به فرد ایجاد کرده و تعداد زیادی معامله با سرمایه گذاران خارجی انجام داده است. CBEX با Nasdaq، بورس اوراق بهادار تورنتو، بورس اوراق بهادار فرانکفورت و. همکاری کرده است.
بورس سهام شانگهای
بورس اوراق بهادار شانگهای «SSE» بزرگترین بورس سهام در سرزمین اصلی چین و یکی از مهم ترین بورس های جهان است. این بورس یک سازمان غیرانتفاعی است که توسط کمیسیون تنظیم مقررات اوراق بهادار چین CSRC اداره می شود. سهام، اوراق قرضه و. در بورس شانگهای معامله می شوند.
در بورس اوراق بهادار شانگهای SSE برای هر شرکت پذیرفته شده دو کلاس اصلی سهام وجود دارد: سهام A و سهام B.
سهام B به دلار آمریکا مبادله می شود و به طور کلی برای سرمایه گذاری خارجی باز هستند. سهام A به یوان (واحد پول چین) مبادله می شود و فقط از طریق یک برنامه واجد شرایط معروف به QFII برای سرمایه گذاری خارجی در دسترس است.
شرایط لازم برای پذیرش شرکت ها در بورس سهام شانگهای
شرکتی که امیدوار است در SSE پذیرش شود باید شرایط زیر را داشته باشد:
- این شرکت باید تاییدیه CSRC را کسب کرده باشد.
- مقدار سهام عرضه شده عمومی باید بیش از 25 درصد از کل سهام منتشر شده باشد مگر اینکه کل سرمایه سهام یک شرکت بیش از 400 میلیون RMB (یکای رسمی پول چین) باشد.
- SSE شرکت های پذیرفته شده در این بورس را ملزم می کند که در دوره های زمانی مشخص شده در قوانین، مقررات اداری و قوانین مختلف قابل اجرا، گزارش های دوره ای را تهیه و افشا کنند.
بورس سهام تایلند (بانکوک)
یکی دیگر از مهم ترین بورس های جهان، بورس سهام تایلند (بانکوک) است؛ بورس سهام تایلند، 4 ساعت و 30 دقیقه در روز باز است. یک جلسه معاملاتی کوتاه تر، کلیه فعالیت های تجاری را در یک دوره زمانی کوچکتر فشرده می کند که منجر به افزایش نقدینگی، اسپردهای کمتر و بازارهای کارآمدتر می شود.
جلسات کوتاه مدت معاملاتی نیز می تواند منجر به نوسانات کمتری شود. اخبار مهم در ساعات معاملات می تواند منجر به نوسان قیمت شود. با یک دوره معاملاتی کمتر، اخبار بیشتری در خارج از ساعات معاملاتی عادی اتفاق می افتد که به سرمایه گذاران زمان بیشتری برای هضم اطلاعات می دهد و می تواند از تصمیمات عجول تجارت جلوگیری کند.
آیا خارجی ها می توانند در بازار سهام تایلند سرمایه گذاری کنند؟
بازار سهام تایلند یک هیئت تجاری خارجی ایجاد کرده است که در آن سرمایه گذاران خارجی می توانند منابع سرمایه گذاری خود را ثبت کنند و از مزایای مشابه سرمایه گذاران داخلی برخوردار شوند.
چگونه می توان در تایلند سرمایه گذاری کرد؟
برای خرید سهام در تایلند، بدیهی است که به یک حساب کارگزاری نیاز دارید. همه بانک های بزرگ کشور حساب های پس انداز، حساب های کارگزاری و معمولاً حتی مجموعه ای از صندوق های سرمایه گذاری مشترک را ارائه می دهند. بانکوک بانک، بانک تجارت سیام، بانک کرونگ تای و بانک کاسیکورن، بزرگترین بانک های تایلند هستند.
بورس سهام هند
بورس سهام هند به عنوان یکی از مهم ترین بورس های جهان شناخته می شود و به طور کلی سرمایه گذاران را می توان به 2 دسته تقسیم کرد: کسانی که از فرصت های سرمایه گذاری در هند اطلاع دارند و کسانی که این کار را نمی کنند. هند ممکن است برای کسی که در ایالات متحده آمریکا زندگی می کند، مانند یک نقطه کوچک به نظر برسد، اما با بازبینی دقیق تر، همان مواردی را که انتظار دارید از هر بازار امیدوار کننده ای پیدا کنید، خواهید یافت. در اینجا نکات مختصری را در خصوص بورس اوراق بهادار هند بیان می کنیم.
- بیشتر معاملات در بازار سهام هند در دو بورس سهام آن انجام می شود: بورس سهام بمبئی BSE و بورس ملی سهام NSE.
BSE از سال 1875 آغاز به کار کرده است. از طرف دیگر، NSE در سال 1992 تأسیس شد و در سال 1994 تجارت خود را آغاز کرد. با این وجود، هر دو مبادلات از مکانیسم معاملاتی، ساعات معاملات و روند تسویه برخوردارند. - تقریباً تمام شرکت های مهم هند در هر دو صرافی ذکر شده اند.
- BSE از نظر حجم بزرگترین بازار سهام است.
- NSE بازار سیال تری است.
- از نظر محدودیت بازار، هر 2 در حدود 2.3 تریلیون دلار قابل مقایسه هستند.
- هر دوی آن ها برای جریان سفارش که منجر به کاهش هزینه ها، کارایی بازار و نوآوری می شود، رقابت می کنند.
- حضور آربیتراژرها قیمت ها را در دو بورس سهام در محدوده بسیار محدود نگه می دارد.
چه کسی می تواند در هند سرمایه گذاری کند؟
هند در دهه 1990 اجازه سرمایه گذاری افراد خارجی را صادر کرد. سرمایه گذاری های خارجی به 2 دسته سرمایه گذاری مستقیم خارجی FDI و سرمایه گذاری اوراق بهادار خارجی FPI طبقه بندی می شوند.
کلیه سرمایه گذاری هایی که یک سرمایه گذار در آن ها در مدیریت روزمره و عملیات شرکت نقش دارد، به عنوان FDI تلقی می شود، در حالیکه سرمایه گذاری در سهام بدون کنترل مدیریت و عملیات به عنوان FPI تلقی می شود.
جمع بندی
تاسیس اولین بازار بورس در جهان، به حدود 500 سال پیش باز می گردد و با گذشت زمان، بورس های متعددی در سراسر جهان فعالیت خود را آغاز کردند و با پیشرفت تکنولوژی و گسترش اینترنت در میان سرمایه گذاران، معاملات آنلاین رواج یافته است. از جمله مهم ترین بورس های جهان می توان به بورس نیویورک، بورس توکیو، بورس هنگ کنگ، بورس سیدنی، بورس NASDAQ و. اشاره کرد.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، بازاری است که در آن پس انداز کنندگان، بنگاه های اقتصادی و سایر نهادهای مالی فعال در این بازار برای بلند مدت با یکدیگر مبادله مالی انجام می دهند. یعنی به عنوان مثال پس انداز کنندگان با خرید انواع ابزارمالی یا اوراق بهادار بلند مدت رایج در بازار سرمایه، با هدف کسب سود بیشتر و سرمایه گذاری مالی اقدام به مبادله می کنند و بنگاه های اقتصادی با هدف تامین مالی، اوراق بهادار مورد تقاضا در این بازارها را منتشر می کنند و به پس انداز کنندگان می فروشند.
بازار سرمایه متشکل از بازارهای اولیه و بازارهای ثانویه است. بازارهای اولیه با تجارت اوراق بهادار جدید سهام و سایر اوراق بهادار سرو کار دارند، در حالی که بازار ثانویه با مبادله اوراق بهادار موجود یا قبلاً منتشر شده سروکار دارد.
هدف بازارهای سرمایه
بازارهای سرمایه به دنبال بهبود کارایی معاملات هستند. این بازارها کسانی را که صاحب سرمایه هستند و کسانی که به دنبال سرمایه هستند، با هم در یکجا جمع می کنند و محلی را فراهم می کنند که اشخاص اقتصادی بتوانند اوراق بهادار را مبادله کنند. نکته ی قابل توجه و جالب این است که بیشتر بازارها در مراکز عمده مالی از جمله نیویورک، لندن، سنگاپور و هنگ کنگ متمرکز شده اند.
نکته: شرکت های مالی که بیشتر در بازارهای خصوصی و غیر دولتی درگیر هستند، بخشی از بازار سرمایه هستند. این ها شامل بانک های سرمایه گذاری، خصوصی و بنگاه های سرمایه گذاری خطرپذیر در مقابل فروشندگان کارگزار و مبادلات عمومی می باشند.
انواع بازار سرمایه
بازارهای سرمایه در درجه اول دارای دو نوع اوراق بهادار می باشند:
- اوراق بهادار سهام
- اوراق بدهی
هر دو نوع، سرمایه متفاوتی هستند که بازده و ریسک های مختلفی را به سرمایه گذاران ارائه می دهند و تعهدات متفاوتی را برای استفاده کنندگان از سرمایه فراهم می کنند.
1. اوراق بهادار سهام
این اوراق، در بورس اوراق بهادار معامله می شوند و در اصل اوراق بهادار سهام، مالکیت بخشی از یک تجارت یا سرمایه گذاری است. یعنی هنگامی که صاحب اوراق بهادار سهام یک شرکت هستید، اساساً بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید و در هر درآمدی که شرکت در آینده کسب می کند، حق دارید.
2. اوراق بهادار بدهی
اوراق بهادار بدهی در بازار اوراق قرضه معامله می شود که می تواند به صورت اوراق قرضه یا اسکناس باشد. آنها در اصل نشان دهنده وام گرفتن پول است که در تاریخ سررسید با بهره بازپرداخت می شوند.
در واقع این بهره است که وام دهندگان را وادار می کند پول خود را وام دهند. وام گیرندگان امروز پول را می گیرند، از آن برای تأمین مالی عملیات خود استفاده می کنند و پول را به علاوه ی نرخ بهره مشخص شده در تاریخ مشخصی بازپرداخت می کنند.
اوراق بهادار را می توان در دو نوع بازار خرید و فروش کرد:
- بازار اصلی: زمانی است که یک شرکت مستقیما اوراق بهادار را در ازای سرمایه منتشر کند.
- بازار ثانویه: زمانی است که دارندگان اوراق بهادار در معامله ای جدا از شرکت صادر کننده با سرمایه گذاران دیگر تجارت می کنند.
مزایای بازار سرمایه
بازار سرمایه دارای مزایایی از جمله موارد زیر می باشد:
- حرکت سرمایه را برای استفاده بیشتر از سودآوری و بهره وری بیشتر برای افزایش درآمد ملی تسهیل می کند.
- رشد اقتصادی را تقویت می کند.
- پس انداز برای تأمین مالی سرمایه گذاری بلند مدت
- تجارت اوراق بهادار را تسهیل می کند.
- به حداقل رساندن هزینه معاملات
- ارتقای شفافیت اطلاعات
- ارزیابی سریع ابزارهای مالی
- از طریق معاملات مشتق، بیمه را در برابر تهدیدهای بازار یا قیمت ارائه می دهد.
- تسویه معاملات را تسهیل می کند.
- بهبود اثربخشی تخصیص سرمایه
- در دسترس بودن مداوم بودجه
معاملات بازار سرمایه
همانطور که قبلاً ذکر شد، معاملات می توانند در دو نوع بازار انجام شوند. هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه میزبان معاملات هستند.
برای بالغ شدن یک شرکت از یک شرکت نوپا به یک شرکت بزرگتر، آنها معمولاً برای گسترش فعالیت های خود به سرمایه و تامین مالی نیاز دارند. آنها سرمایه مورد نیاز را از طریق بازارهای سهام در بورس اوراق بهادار، یا از طریق بازارهای بدهی تامین می کنند.
معاملات توسط چه کسانی انجام می شود؟
معاملات توسط بانکداران، وکلا و حسابداران سرمایه گذاری انجام می شود که اطمینان حاصل می کنند سرمایه گذاران مایل به سرمایه گذاری در شرکت هستند.
پس از سرمایه گذاری پول چه اتفاقی می افتد؟
پس از سرمایه گذاری پول و انتشار اوراق بهادار در ازای آن، سرمایه گذاران می توانند تصمیم بگیرند که اوراق بهادار خود را در بازار ثانویه به سایر سرمایه گذاران بفروشند یا آنرا نگه دارند.
بازارهای سرمایه خصوصی و تفاوت آن با بازار های سرمایه عمومی
اوراق بهادار با معامله عمومی می تواند به هر کسی داده شود و افشای کامل در مورد اطلاعات شرکت های بازار سرمایه عمومی وجود دارد. با این وجود، بازارهای خصوصی بزرگی نیز وجود دارد که اوراق بهادار بصورت خصوصی در آن نگهداری و معامله می شوند. در بازارهای عمومی می توانید در چند ثانیه یک اوراق بهادار را بفروشید اما در بازارهای خصوصی یافتن خریدار مدت زمان بیشتری طول می کشد.
توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
مزیت بازارهای سرمایه خصوصی
بازدهی معمولاً در بازارهای خصوصی بسیار بیشتر است. از دیدگاه شرکت، آنها می توانند بدون بررسی و نظارتی که در لیست عمومی وجود دارد، سرمایه جمع کنند.
محصولات بازار سرمایه
محصولات بازار سرمایه بسیار متنوع هستند که به برخی از آنها اشاره کردیم:
- اوراق بهادار سهام
- کالاها
- اوراق بدهی
- ارز خارجی
- مشتقات
هر یک از موارد فوق در بازارها و صرافی های مختلف خرید و فروش می شود. برخی از اینها متمرکز هستند؛ مانند اوراق بهادار سهام، ارز خارجی و برخی از اوراق بهادار مشتق.
برخی دیگر غیر متمرکز و بدون صرافی یا کارگزار، بین فعالان بازار معامله می شوند؛ مانند اوراق بهادار بدهی، کالاها و سایر مشتقات.
اثرات بازار سرمایه
تشکیل سرمایه
این بازارها اجازه می دهند سرمایه های بلااستفاده سرمایه گذاری و به کار گرفته شوند.
سهولت دسترسی
در عصر امروز، بازارهای سرمایه به طور فزاینده ای در دسترس قرار گرفته اند و سرمایه گذاران قادرند به راحتی در آنها خرید و فروش کنند.
رشد اقتصادی
با تسهیل بازار برای وام گیرندگان و وام دهندگان، بازار سرمایه جریان کارآمدتری از سرمایه را ایجاد می کند. مشاغل نیازمند وام و سرمایه، می توانند به بازار سرمایه بیایند و در ازای صدور اوراق بدهی تقاضای خود را برای دریافت این وام انجام دهند. متناوبا، می توانند بخشی از شرکتهای خود را در ازای سرمایه در بورس سهام بفروشند.
نقد شوندگی سرمایه
در بازارهای سرمایه، برای کسانی که قبلاً سرمایه گذاری کرده اند، بسیار آسان است که در ازای دریافت دارایی نقدی، دارایی را به شخص دیگری بفروشند. اگر می خواهید یک دارایی را به قیمت روز بازار بفروشید، تقریباً همیشه یک خریدار وجود دارد که به شما این امکان را می دهد که یک دارایی را به پول نقد تبدیل کنید.
تنظیم قیمت ها
یکی از عملکردهای اصلی بازار سرمایه اطمینان از قیمت دقیق دارایی است. قیمت یک سهم می تواند به دنبال اخبار خوب به سرعت افزایش یابد یا در واکنش به گزارش سالانه ضعیف، چشم انداز بدی داشته باشد.
بازگشت سرمایه
در عین حال، بازارهای سرمایه فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند تا عملکرد خود را در خلق بیشتر ثروت افزایش دهند. حساب های پس انداز سود کمی دارند، به ویژه در مقایسه با بازده اکثر سهام. بنابراین بازار سرمایه به سرمایه گذاران این فرصت را می دهد تا نرخ بازدهی بالاتری داشته باشند.
بازارهای اوراق قرضه
انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارند که اصلی ترین آنها عبارتند از:
اوراق قرضه شرکتی
اوراق قرضه شرکتی مخصوص مشاغلی هستند که در ازای "اوراق قرضه" با نرخ تعیین شده بهره، پول قرض می گیرند. این اوراق معمولاً با اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید پنج سال یا کمتر عرضه می شوند. اوراق قرضه متوسط، با سررسید بین 5 تا 12 سال و اوراق قرضه بلند مدت با سررسید بیش از 12 سال می باشند.
اوراق ناخواسته
اوراق قرضه ناخواسته بازده بالایی را ارائه می دهند، بسیار بالاتر از انواع دیگر. با این حال آنها همچنین بالاترین سطح خطر را دارند. به این دلیل که شرکت هایی که این اوراق را منتشر می کنند یا کوچک هستند یا قابل اعتماد نیستند. به عبارت دیگر، احتمال بازگشت سرمایه اولیه می تواند کم باشد.
اوراق قرضه خارجی
اوراق قرضه خارجی در یک کشور توسط واحد خارجی با ارز محلی منتشر می شود. به عنوان مثال، یک شرکت هندی ممکن است بخواهد مقداری سرمایه در آمریکا جمع کند زیرا قادر به جذب آن در بازارهای سرمایه هند نیست. به نوبه خود، ممکن است 1 میلیون دلار اوراق آشنایی با انواع بورس ها آشنایی با انواع بورس ها قرضه خارجی به دلار آمریکا منتشر کند. بنابراین بدهی با دلار آمریکا قابل بازپرداخت است.
تفاوت بازار سرمایه و بازار پول
بازارهای سرمایه بازارهایی هستند که در آنها اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال مورد معامله قرار می گیرند. متداول ترین اوراق بهادار بازار سرمایه شامل سهام، اوراق قرضه و اعتبارات سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REITs) است. بازارهای پول بازارهای محصولات مالی با سررسیدهای کمتر از یک سال هستند. رایج ترین ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه داری ایالات متحده، اوراق تجاری، گواهی سپرده (CD) و توافق نامه های خرید مجدد است. اگرچه این تمایز سررسید برای نهادهای تجاری و دولتی با نیازهای مختلف مالی مهم است اما برای سرمایه گذاران با افق های سرمایه گذاری مختلف و درجات مختلف ریسک پذیری نیز مفید می باشد.
جمع بندی
در این مطلب با مفهوم بازار سرمایه آشنا شدیم. در بازارهای سرمایه بطور کلی دو نوع اوراق بهادار شامل سهام و اوراق بدهی معامله می شوند. شرکت های تولیدی و تجاری با انتشار هر کدام از این اوراق و عرضه ی آنان در بازار سرمایه می توانند سرمایه ی مورد نیاز خود برای گسترش فعالیت یا سایر موارد را تامین کنند. هر یک از این اوراق بهادار دارای شرایط و ضوابط خاص خود می باشند که در این مطلب به آنها اشاره کردیم.
آشنایی با انواع بورس ها
اوراق بهادار
- معرفی اوراق بهادار
- فرم اوراق
- سجام و احراز هویت
- کد بورسی
ضوابط اجرایی
- ضوابط اجرایی سنجش شرایط مشتری
- کارمزد
- اعتبار
بورس کالا
- معرفی بورس کالا
- فرم‌های بورس کالا
- رینگ‌های معاملاتی
- معاملات آتی
لینک‌ها
بورس انرژی
- معرفی بورس انرژی
- فرم‌های بورس انرژی
- شماره حساب بورس انرژی
معاملات
- معاملات بورس انرژی
عرضه و پذیرش
سامانه معاملات
- پشتیبانی سامانه معاملات
- منابع آموزشی سامانه‌های معاملاتی
- راهنمای سامانه‌های معاملاتی
اطلاعات بازار
- وبلاگ تحلیل‌ها و گزارشات
- گزارش روزانه
- تحلیل بنیادی
- بولتن هفتگی
آمار و اخبار و تحلیل‌ها
درباره ما
تماس با ما
- راه‌های ارتباطی
- شماره حساب‌ها
- دعوت به همکاری
- اخبار ویژه کارگزاری
آشنایی با بورس اوراق بهادار
تاریخچه
تاریخچه بورس در دنیا
واژه بورس از نام خانوادگی شخصی به نام “واندر بورس” اخذ شده که در اوایل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژیک میزیسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم می‌آمدند و به دادوستد کالا، پول و اوراق بهادار می‌پرداختند. این نام بعدهابه کلیه اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاري بوده است.بورس سهام و جاافتادن آن در عملیات تجاري و اقتصادي، با انقلاب صنعتی اروپا و شکوفایی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است. اولین بورس معتبر دنیا، در سال 1611 در شهر آمستردام تشکیل شد و کمپانی معروف هند شرقی سهام خود را در آن بورس عرضه کرد. بورس آمستردام امروزه نیز یکی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بین‌المللی است. نکتۀ قابل توجه آن است که در هنگام افزایش قابل ملاحظه معاملات سهام، کشورهاي اروپایی نظیر انگلستان، آلمان، سوئیس، قوانین و مقررات ناظر بر معاملات سهام و ضمانت‌های اجرایی لازم براي آن را وضع کردند تا از هرگونه تقلب و پایمال شدن حقوق صاحبان سهام جلوگیري شود.بورس اتریش در وین در سال 1771 افتتاح شد که عمدتاً به معاملات اوراق قرضه دولتی جهت تامین مالی جنگ می‌پرداخت. بورس اتریش در پایان قرن 19 میلادي 2500 سهم را در تابلوي خود داشت و یکی از مهمترین مراکز مالی اروپا به شمار می‌رفت.
در لندن معامله‌گران در بورس جهت انجام معامله در قهوه‌خانه گرد هم می‌آمدند. براي نظم بخشیدن به بازار، قهوه‌خانه نیوجاناتان در سال 1698 به بورس اوراق بهادار تبدیل شد.بورس نیویورك در اواخر قرن هجدهم (1792 (تأسیس شده و با وجود رقباي دیگر، از نظر حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریکا، در مقام اول قرار دارد.درآمریکا، اولین محل شناخته شده به عنوان بورس اوراق بهادار، در نیویورك و در محوطه‌ای در زیر سایه درخت نارون بزرگی در “وال استریت” بود که بعدها به قهوه‌خانه‌ای در همان نزدیکی انتقال یافت.بورس وال استریت با جمع‌آوری مبالغی به عنوان ورودیه از دلالان (کارگزاران) و گسترش عملیات، تقویت شد و به مجتمع تجاري عظیمی مبدل گردید که بعدها به نام “بورس سهام نیویورك ” به ثبت رسید. درحال حاضر تعداد کارگزاران این بورس به چند هزار شخص حقیقی و حقوقی بالغ می‌گردد. در حال حاضر در اغلب کشورهاي دنیا، بورسهای اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.
انواع بازارهای بورس اوراق بهادار
چنانچه در بازارهای مالی و به خصوص بازار بورس ایران فعالیت داشته باشید، احتمالا با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا هستید ولی اگر با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنایی ندارید و یا جدیدا به دنبال فعالیت در بازار سرمایه ایران هستید و حتی اگر تنها علاقه مند به مسائل اقتصادی و بورس هستید، این مطلب مناسب شماست، چرا که در ابتدای امر شما را با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا می کند و دید خوبی در مورد بازارهای سرمایه گذاری در بورس به شما می دهد و همچنین کمک می کند با ماهیت بورس و سازوکار انواع بازارهاي بورس آشنا شوید، پس به هیچ عنوان این مطلب جذاب را از دست ندهید؛
انواع بازارهای بورس اوراق بهادار
به صورت کلی بازار بورس نهاد سازمان یافته ای به حساب می آید که در آن سهام شرکت ها و اوراق گوناگون مورد معامله قرار می گیرد. جالب است بدانید که بورس هر کشور یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه آن کشور محسوب می شود و محلی برای جمع آوری منابع مالی و تخصیص بهینه سرمایه به شمار می رود. بنابراین سرمایه های راکد در جامعه از طریق بازار بورس به بخش هایی که به منابع مالی احتیاج دارند، اختصاص پیدا می کند. در بازار بورس، قیمت ها شفافیت دارد و به درستی کشف قیمت انجام می شود (. ). در بورس اصل بر این است که ریسک کنترل شود، ولی حائز اهمیت ترین هدف این بازار، تامین نقدینگی برای شرکت ها و فعالان اقتصادی می باشد و هدایت سرمایه های راکد به سمت حوزه هایی است که احتیاج به منابع مالی جدید دارند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
بازار سرمایه این امکان را برای همه فراهم می آورد تا بتوانیم در فعالیت های اقتصادی کشور مشارکت کرده و همچنین سود نیز به دست آوریم. به بیان دیگر بازار بورس به عنوان رابطی بین افراد سرمایه دار و کسانی که برای انجام فعالیت های اقتصادی و تجاری نیاز به منابع مالی دارند، فعالیت می کند و نکته جالب دیگر این که در جهان انواع بازار بورس وجود دارد که در این بین می توان به بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی، بورس ارز و … اشاره کرد. در ایران تا به امروز چهار بازار بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی و فرابورس در دسترس و فعال می باشد. البته بورس ارز یکی از بورس های اصلی در دنیاست که به علت وجود محدودیت های گوناگون، جای آن در بازارهای سرمایه ای ایران خالی می باشد. در ادامه با انواع بورس در ایران بیشتر آشنایی با انواع بورس ها آشنا خواهیم شد؛
۱) بورس اوراق بهادار
ریشه پیدایش بورس را بایستی ایجاد ارتباط بین دارندگان سرمایه و آن هایی دانست که به سرمایه نیاز دارند. لذا بورس اوراق بهادار چیزی بیش از ۵۰ سال است که در ایران وجود دارد و فعالیت های زیادی در آن صورت می پذیرد، ولی آغاز فعالیت رسمی آن را می توان سال ۱۳۸۳ به حساب آورد. بورس اوراق بهادار را می توان بازاری شفاف و با ابزارهای متنوع دانست که در پی ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان است. در این بازار مشخصا، انواع دارایی های مالی مثل سهام شرکت ها و یا اوراق مشارکت خرید و فروش م یشود. در بورس همچنین نهادهای نظارتی گوناگونی بر نحوه معاملات و پذیرش شرکت ها نظارت دارند و بسیاری از افراد هم به عنوان اشخاص حقیقی در این بازار فعالیت می کنند.
ویژگی اصلی بورس اوراق بهادار تهران حمایت قانونی از صاحبان منابع پس اندازی و وجود باید و نبایدهای قانونی برای متقاضیان سرمایه به شمار می رود. بازار بورس چند نوع دارد؛ بازار اول و بازار دوم که بازار اول هم از تابلوی اصلی و فرعی برخوردار است ولی لازم نیست خودتان را گیج کنید و در بند انواع مختلف هر بورس باشید، چرا که تنها ماهیت آن ها را درک کنید کفایت می کند و در صورت سرمایه گذاری سنگین در بخش های مختلف، بهتر است دقیق تر این مفاهیم را یاد گرفته باشید ولی در حال حاضر خودتان را اذیت نکنید.
پذیرش شرکت ها در هر کدام از این بازارها از شرایط مخصوص به خود برخوردار است؛ شرایطی مثل داشتن سرمایه لازم، شفافیت صورت های مالی، حداقل تعداد سهامداران که در زمان پذیرش شرکت ها این شرایط مورد بررسی قرار خواهد گرفت. امروزه معامله های بازار بورس از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته و با دامنه نوسان ۵ درصد انجام می شوند و از ساعت ۸:۳۰ تا ۹ پیش گشایش بازار بوده و ثبت سفارش صورت می پذیرد.
البته بورس آشنایی با انواع بورس ها در روزهای تعطیل رسمی، تعطیل است. این را در نظر داشته باشید که به منظور معامله در بورس بی گدار به آب نزنید و حتما به مبانی تحلیل تکنیکال نیز توجه داشته باشید. بازار بورس خود به دو بازار اول و دوم تقسیم بندی می شود، تفاوت این دو بازار در قوانین آن ها است. به صورتی که یک شرکت برای ثبت در تابلوی بازار اول باید قوانین سخت گیرانه تری را نسبت به بازار دوم پشت سر بگذارد. برای نخستین بار سوالات پرتکرار در بازار بورس را می توانید در این مقاله به صورت کاملا رایگان مطالعه نمایید و مطمئن باشید که بسیاری از این سوالات، سوالات شخص شما نیز هست.
۲) بورس کالا
بورس کالا یکی دیگر از انواع بازار بورس در ایران است و همان طور که از نام آن مشخص است، شما قادرید در این بازار سهام کالاهای گوناگون را مورد معامله قرار دهید. در حقیقت بورس کالا، بازار منسجمی به حساب می آید که بسیاری از عرضه کنندگان، کالای خود را عرضه می کنند و کالای مربوطه بعد از بررسی های کارشناسی و قیمت گذاری به وسیله کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می شود. در این بازار به صورت معمول کالاهای خام و فرآوری نشده مثل فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و … خرید و فروش می شوند. یکی از مزایای بورس کالا، وجود نهادهای نظارتی و تنظیم کننده بازار می باشد که بدین شکل همه تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و تاجرین کالا، از مزایای قوانین و آشنایی با انواع بورس ها مقررات حاکم بر بورس برخوردار خواهند شد.
این بورس برای افرادی که قصد دارند از ريسک نوسان كاذب قيمت ها در امان باشند یا برعکس، از نوسانات قيمت استفاده نمایند و سود بیشتری ببرند، پیشنهاد می شود. انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت اند از؛ قرارداد نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قراردادهای اختیار معامله، صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا و گواهی سپرده کالایی که در مطالب گوناگونی سعی بر آشنایی کلی با آن ها داشتیم.
۳) بورس انرژی
بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که قابلیت انجام معاملات حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حامل های انرژی نفت، گاز، برق و سایر حامل های انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ و با هدف ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات آشنایی با انواع بورس ها حوزه انرژی تشکیل شد. بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و دیگر حامل های انرژی ایجاد شد.
بورس انرژی از دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه برخوردار می باشد که امکان دارد قابلیت های این دو بازار با یکدیگر متفاوت باشند. تفاوت اصلی این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها خرید و فروش می شوند اما در بازار مشتقه، اوراق مبتنی بر کالا مورد معامله قرار می گیرند. مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی نمی توانند خرید انجام دهند و تنها در بازار مشتقه قادرند نسبت به خرید اوراق اقدام نمایند. در معاملات این بازار ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت معامله به شکل پیش پرداخت از مشتری اخذ می گردد و مابقی آن برای کالاهای داخلی تا ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین الملل تا ۵ روز کاری بعد دریافت خواهد شد.
به صورت خلاصه باید گفت که انجام معامله در بورس انرژی شرایط خاصی دارد و مشتریان حقیقی نمی توانند در بازار فعالیت کنند. عرضه‌کنندگان و خریداران در این بازار شرایط خاصی دارند و مدارک مورد نیاز به منظور دریافت کد معاملاتی نیز بسیار متفاوت تر از مدارک لازم برای دریافت کد بورسی و معاملات سهام و اوراق بهادار می باشد. اگر دوست دارید بدانید نحوه معامله در بورس انرژی ایران چگونه است این مطلب شما را به بهترین شکل راهنمایی می کند.
۴) بازار فرابورس
یکی دیگر از انواع بازار های بورس در ایران بازار فرابورس می باشد که مقدمات به وجود آمدن آن در سال ۱۳۸۴ فراهم شد و بعد از ۳ سال و با هدف ساماندهی بازارهای خارج از بورس، فرابورس ایران به عنوان یکی از بورس های رسمی کشور فعالیت های خود را آغاز کرد. همان طور که گفتیم، پذیرفته شدن در بازار بورس شرایط و قوانین خاصی دارد. چنانچه شرکتی شرایط قانونی حضور در بازار بورس را نداشته باشد، اما تمایل به عرضه سهام خود داشته باشد، می تواند در بازار فرابورس فعالیت نماید.
از همین روی شرکت هایی که شفافیت عملکردی ضعیف تری دارند، در بازار فرابورس فعالیت می کنند که ریسک معاملات سهام این شرکت ها را هم بیشتر می کند. بازار فرابورس ایران به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، از ۵ بازار کارآمد برخوردار می باشد؛ بازار اول، دوم، سوم، بازار پایه و بازار ابزارهای مالی نوین از انواع بازار فرابورس هستند که مطابق با شرایط خاص هر شرکت و اوراق بهادار، امر پذیرش انجام خواهد گرفت.
البته چنانچه هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی صف های خرید یا فروش داشته باشند، بازه نوسان هر کدام از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز برای روز معاملاتی بعد تغییر می کنند و به ترتیب ۵، ۴ و ۵ درصد خواهند شد. فرابورس برای افراد مبتدی بازار ریسک داری به حساب می آید و تنوع سرمایه گذاری، اطمینان از محل سرمایه گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانات روزانه قیمت سهام از قابلیت های این بازار به شمار می رود. معاملات سهام در بازار فرابورس نیز از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ صورت می پذیرد. البته از ساعت ۸٫۳۰ تا ۹ صبح امکان سفارش گذاری وجود دارد و شرایط زمانی خرید و فروش در این بازار، با بازار بورس یکسان می باشد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
بازار بورس یکی از بازارهای حائز اهمیت در بخش اقتصادی هر کشوری به حساب می آید. بازار بورس بازاری یکپارچه به منظور معامله سهام شرکت ها و اوراق گوناگون مثل؛ اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق بدهی، اوراق تسه و … می باشد. مطابق با اهداف، دارایی و قوانینی که وجود دارد بازار بورس به چند بازار تقسیم می شود. چنانچه بخواهیم در مورد انواع بازارهای بورس ایران صحبت کنیم، باید این را در نظر داشت که بازار بورس در ایران به ۴ بازار عمده بورس اوراق بهادار، فرابورس، کالا و انرژی تقسیم بندی می شود که هر کدام از شرایط پذیرش و انجام معاملات مخصوص به خود برخوردارند.
در بازار بورس و فرابورس، سهام و حق تقدم سهام شرکت ها پذیرش می شود. بازار کالا فرصتی را برای معاملات کالاهای تعیین شده برای متقاضیان آن فراهم کرده است و بازار انرژی، بازاری برای معاملات حامل های انرژی و برق می باشد. هدف بازارهای بورس تسهیل کردن انجام معاملات، شفافیت معاملات و تامین نقدینگی می باشد، لذا افراد می توانند مطابق با اهدافی که در سر دارند، در بازارهای گوناگون بورس، فعالیت خود را آغاز نمایند. در انتها امیدوارم به بهترین شک با انواع بورس در بازار سرمایه آشنا شده باشید.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به زبان ساده با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا شدیم.
همچنین اگر دوست دارید اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس را یاد بگیرید، این مطلب شما را به بهترین صورت راهنمایی می کند.
در حال حاضر قادرید انواع بازار در بورس را نام ببرید و ماهیت هر کدام را مختصرا توضیح دهید؟
دیدگاه شما