الگوهای تکنیکال
تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال یک روش معامله گری در بازار سرمایه است که بر اساس روند های معامله گری و آمار جمع آوری شده از قیمت و واکنش به سطوح مختلف قیمت در گذشته سهم در سدد پیش بینی قیمت سهم در آینده می باشد. در تحلیل تکنیکال ٬تحلیل گر با استفاده از ابزار هایی که در اختیار دارد هیجانات و رفتار غالب معامله گران در ارتباط با یک سهم را بررسی میکند. .
استفاده از الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال
نموداری های شمعی یکی از انواع نمودار های تکنیکالی برای نمایش قیمت نسبت به زمان است که امروزه طرفداران بسیاری در غرب بدست آورده و تحلیل گر های تکنیکال زیادی از نمودار های شمعی بهره می برند. .
الگو های بازگشتی کندل استیک
الگوهای شمعی به دو دسته بازگشتی و ادامه دهنده تقسیم می شوند که هرکدام از این دسته ها نیز دو نوع صعودی و نزولی را دارا می باشند. در این مطلب بخشی از ای الگو ها را معرفی میکنیم. .
الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال
الگوهای بازگشتی از مهم ترین و قابل اعتماد ترین الگو های تحلیل تکنیکال هستند که وقتی با واگرایی ها ترکیب می شوند بیش از پیش می توان آنها را مورد توجه قرار داد.در این مطلب در باره الگو های بازگشتی میخوانید. .
الگو های ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
الگو های ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال اشکال یا رفتار خاصی از نمودار هستند که در بین دو روند در بازار شکل می گیرند و تنها توقفی مقطعی در روند قبلی خود ایجاد می کنند و با مشاهده آنها می توان امیدوار بود که روند جدید در همان جهت روند قبلی حرکت خواهد کرد. .
الگوهای هارمونیک چیست؟!آموزش تصویری الگو ها
الگو های هارمونیک الگوهای نموداری هستند که با شناخت آنها سود فراوانی را نصیب تحلیل گران می کند. الگو های هارمونیک انواع مختلفی دارند و در این مطلب به بررسی برخی از این الگوهای تکنیکال الگو ها می پردازیم. .
الگوی مثلث چیست؟ (5 الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال) Triangle pattern
الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال دارای مدل های مختلفی است، که هر کدام از آنها می توانند به نوبه خود در تعیین زمان مناسب برای خرید و فروش سهام، به سهامداران اطلاعات لازم را ارائه کنند. از میان این الگوها باید به الگوی مثلث اشاره کنیم، که خود به نمونه های مختلفی تقسیم می شود. انواع الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال بسیار کاربرد دارند و می توان از هر کدام از آنها برای تحلیل بازار استفاده کرد.
انواع الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال
از جمله الگوهایی که می توانید از آنها برای تحلیل بازار بورس استفاده کنید، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- الگوی مثلث افزایشی یا الگوی مثلث صعودی
- الگوی مثلث کاهشی یا الگوی مثلث نزولی
- الگوی مثلث پهن شونده یا انبساطی
- الگوی مثلث متقارن
- الگوی مثلث کنج
الگوی مثلث (متقارن) چیست ؟
مثلث متقارن یک الگوی نمودار است که با دو خط روند همگرا مشخص می شود که یک سری قله ها و فرورفتگی های متوالی را به هم متصل می کند. این خطوط روند باید در یک شیب تقریباً یکسان جمع شوند. خطوط ترندی که در شیب های نابرابر همگرا هستند ، به عنوان یک گوه در حال افزایش ، گوه سقوط ، مثلث صعودی یا مثلث نزولی نامیده می شوند. investopedia
الگو های مثلث را باید از جمله الگوهای ادامه دهنده به شمار آوریم، که می توانند در برخی مواقع نیز عملکردی همچون الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال داشته باشند. زمانی که این الگو در تحلیل تکنیکال دیده می شود، که فعالیت های قیمت یک سهام، در روند های خنثی، تنها یک توقف مقطعی داشته باشد. پس از آن روند قیمت در همان جهت قبلی خود اقدام به حرکت نماید.
هر یک از الگوهای مثلثی که بر روی نمودار تحلیل تکنیکال مشاهده می کنید، بیانگر یک حالت خاص از قیمت سهام در بازار بورس است. مثلث ها اصولا نشان دهنده کاهش نوسان هستند، اما در نهایت این الگوها می توانند مجددا روند افزایشی خود را در پیش بگیرند. افرادی که درگیر یافتن زمان مناسب برای خرید و فروش سهام در بازارهای مالی از جمله بازار بورس هستند، معمولا به تحلیل بازار با الگوها می پردازند.
بهتر است پیش از آنکه با عملکرد الگوهای مثلث آشنا شویم، بدانیم انواع الگوی مثلث کدامند و هر یک چه کاربردی در بازار بورس دارند.
انوع الگوی مثلث
الگوی مثلث افزایشی یا صعودی
الگوی مثلث یا افزایشی(صعودی) چیست ؟
این نمونه که به الگوی مثلث صعودی نیز شهرت دارد، زمانی بر روی نمودار تشکیل می شود که یک خط مقاومت، در بالا و خط حمایت در پایین نمودار به صورت افقی شکل گیرد. در اصل باید بگوییم این الگو زمانی بر روی نمودار ایجاد می شود، که خریداران دیگر قدرت کافی ندارند که از سطح مقاومت بازار عبور کنند.
از سوی دیگر خریداران دیگر قادر نیستند که از سطح مشخصی، اقدام به سفارش گذاری نموده و به همین دلیل قیمت به سمت بالا صعود می کند. اگر بر روی نمودارهای تحلیل تکنیکال انواع الگوی مثلث افزایشی را مورد بررسی قرار دهید، متوجه می شوید که خریداران قادر نیستند از خط مقاومت عبور کنند. اما با این حال کف های ایجاد شده بر روی این الگو نیز، کوتاه تر از کف های قبلی خواهند بود.
در نهایت خریداران موفق خواهند شد که خط مقاومت را درهم شکسته، و مجددا مسیر حرکت صعودی قبلی را در پیش گیرند.
الگوهای مثلث بازار بورس
الگوی مثلث کاهشی یا نزولی
الگوی مثلث یا کاهشی (نزولی) چیست ؟
یکی دیگر از انواع الگوی مثلث که می توانید در نمودارهای تحلیل تکنیکال با ان مواجه شوید، الگوهای کاهشی یا نزولی هستند. در این دسته از الگوها، خط افقی حمایت در پایین و خط مقاومت در بالا قرار می گیرد. اگر بر روی نمودار شاهد الگوهای نزولی باشید، متوجه این نکته می شوید که قیمت سهام در بازار به آهستگی حالت نزولی خود را در پیش گرفته است.
در چنین حالتی بیشتر فروشندگان قدرت بازار را در دست می گیرند، و در بیشتر مواقع با شکستن خط حمایت، منجر می شوند که بازار حالت نزولی در پیش گیرد. البته بهتر است این نکته را که این الگوها نیز همچون دیگر الگوها و اندیکاتورهای بازار بورس، 100 درصدی نیستند. از این رو ممکن است در برخی مواقع خط مقاومت آنها به قدری قوی شود که قیمت با اصابت به آن روند بازگشتی را در پیش گیرد و منجر به آغاز روند صعودی شود.
انواع الگوهای تحلیل تکنیکال
الگوی مثلث متقارن:
این نمونه زمانی اتفاق می افتد، که حرکت های نزولی و صعودی قیمت دارایی، در طول زمان به ناحیه ای کوچک تبدیل شود. معمولا در الگوهای متقارن حرکت به سمت پایین و بالا نسبت به قبل محدود تر بوده، و نسبت به آخرین حرکت، چندان روبه بالا یا پایین نیست. در واقع باید بگوییم بر روی الگوهای مثلث متقارن، نوسانات در نقطه ای پایین تر رو به بالا شکل می گیرند.
در حالی که در نقطه های پایین، این نوسانات در نقطه ای بالاتر شکل خواهند گرفت. بر روی انواع الگوی متقارن می توان دو ضلع با شیب برعکس اما متقارن را مشاهده کنید. پس باید بگوییم که این الگوها در اصل دارای ضلع افقی نیستند. الگوهای مثلث متقارن را نیز باید جزو الگوهای ادامه دهنده به شمار آوریم.
اما باید به این نکته اشاره نماییم، که در این الگوها نیز همچون الگوهای کاهشی یا افزایشی، انتظار می رود که ضلع در مسیری حرکت خود را ادامه دهد، که جهت روند شکسته شده در آن مسیر قرار دارد.
الگوهای صعودی و نزولی مثلث
الگوی مثلث انبساطی یا پهن شونده:
از دیگر نمونه های الگوی مثلث باید به الگوی انبساطی اشاره کنیم. این الگو در اصل یکی از انواع الگو های کمیاب و غیر معمول در مثلث ها به شمار می رود. می توانید بر روی نمودار با الگویی روبه رو شوید که به شکل یک مثلث واژگون یا عکس یک الگوی مثلث است. به طور کلی که انواع الگوی مثلث به آنها اشاره کردیم، همگی از دو خط همگرا یا به هم نزدیک شونده برخوردار بودند.
اما الگوی پهن شونده یا انبساطی، کاملا روندی مغایر با الگوهای دیگر دارد. در این الگوها معمولا خطوط روند از هم دور شده و شبیه به مثلثی می شوند که در حالت انبساط باشد. از الگوی پهن شده با نام الگوی بلندگوی دستی نیز یاد می شود.
الگوی مثلث کنج
الگوی مثلث کنج چیست ؟
این الگو در اصل خود به دو نوع صعودی و نزولی تقسیم می شود، و از آن برای تحلیل تکنیکال بازار بورس استفاده می شود. الگوهای کنج را باید جزو الگوهای ادامه دهنده به شمار آوریم، اما از سوی دیگر نیز می توان آنها را جزو الگوهای بازگشتی نیز یاد کرد.
از این رو قاعده کلی ای برای این نوع الگوهای مثلثی وجود ندارد. برای یافتن آنها در نمودار نیز باید همچون دیگر الگوها، به دنبال دو خط روند صعودی هکرا باشید. زاویه حرکتی خطوط انواع الگوی مثلث کنج به گونه ای است، که اگر آنها را بر روی نمودار ادامه دهید، در نهایت بر روی یک نقطه یکدیگر را قطع می کنند.
الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال
برای فهم الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال در ابتدا لازم است بدانیم الگو چیست؟ الگوها (patterns) شکلهای متمایزِ ایجادشده توسط توالی دادهها روی یک نمودار هستند. در تحلیل تکنیکال یک الگو حاوی خطوطی است که در طی فراز و فرودهای قیمت، از اتصال نقاط تکرارشوندهی قیمت همچون قیمتهای بستهشدن یا سقف و کفها در یک دوره زمانی خاص شکل میگیرد.
الگوهای قیمت (price pattern) یا الگوهای نمودار (chart patterns)، حاصل مطالعهی توالی چندین نمودار صعودی و نزولی قیمت در یک دورهی زمانی بلندمدتتر هستند که رفتاری تکرارشونده را نشان میدهند. در معاملات بازارهای سهام و کالا، مطالعات انواع الگوی نمودار نقش زیادی در تحلیل تکنیکال و پیشبینی روند قیمتها ایفا میکند. وقتی دادههای قیمت بهصورت گرافیکی روی نمودار قیمت – زمان پیادهسازی میشوند، معمولاً الگویی از حرکات آن مشاهده میشود که بهطور طبیعی رخ داده و در طول یک دوره تکرار شده است که بر اساس آن رفتار تکراری، میتوان روند حرکت بعدی قیمتها را پیشبینی نمود. الگوهای نمودار حاوی سیگنالهای معکوس (برگشتی) یا ادامهدهنده هستند. در ادامه با یکی از انواع الگوهای برگشتی (معکوس) که معروفترین و پرکاربردترین آنها هم هست آشنا میشویم.
الگوی سر و شانهای چیست؟
شاید شناختهشدهترین الگوی برگشتی، الگوی سر و شانه (head and shoulders pattern) باشد. از آنجا که الگوی سر و شانه بازگشت از یک روند را نشان میدهد، پس قبل از شکلگیری الگو، لازم است یک روند واضح وجود داشته باشد تا الگو بتواند برای پیشبینی برعکس شدن آن روند، اعتبار کافی حاصل کند. برای تشخیص الگوی سر و شانه، لازم است روند اولیه، یک روند صعودی باشد که پس از مدتی نوسان و توقف، به روند نزولی تبدیل شده باشد. در مقالهای دیگر، دربارهی الگوی سر و شانهای برعکس (inverse head and shoulders pattern) نیز که در آن، پیش از شکلگیری الگو، روند نزولی بوده و سپس صعودی شده است، صحبت خواهیم نمود.
الگوی سر و شانهای از سه بخش تشکیل شده است: شانهی چپ، سر و شانهی راست؛ حجم نیز یک ویژگی مهم در تفسیر این الگو محسوب میشود. نمونهی استاندارد این الگو را در شکل 1 مشاهده مینمایید.
شکل 1- نمونهای از الگوی سر و شانه از انواع الگوهای برگشتی
شانهی چپ در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
این قسمت از الگو یک رالی (rally) قوی را نشان میدهد که ابتدا شیب آن نسبت به روند صعودی پیش از شروع الگو، تندتر و حجم معاملات سنگینتر است و سپس به همان سطح قیمتی که از آنجا شروع شده بود، بازمیگردد، در نتیجه یک V برعکس (شبیه عدد 8) تشکیل میشود، اما در این قسمت حجم معاملات سبکتر است.
سر در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
سقف روند صعودی قیمتها در قسمت سر الگو، یک پله بالاتر از سقف شانهی چپ است. در ادامهی فراز و فرود شانهی اول، رالی قیمتها سهم را با تفاوت قابلتوجهی، به سطحی بالاتر از شانهی چپ میرساند تا بهوضوح سقفهای بالاتری (higher high) نسبت به سقفهای قبلی، در نمودار قیمت ظاهر شود. بااینحال، حجم معاملات معمولاً در این رالی کمتر از آن است که در نیمهی اول (روند صعودی) شانهی چپ تجربه شده بود.
وقتی رالی دوم نیز با افول مواجه شود، با کاهش قیمتها در همان نقطهی شروع شانهی چپ، پایان مییابد؛ به این سطح قیمت، گردن (neckline) میگویند. در این نقطه، کف قیمت گاه حتی پایینتر از خط کفهای روند صعودی سر و شانه خواهد بود – خطی که از اتصال کفهای قبلی روند صعودی ایجاد شده است. تشکیل قسمت سر الگو، اولین سیگنالی است که نشان میدهد احتمالاً رالی رو به پایان است و ممکن است روند بازگشتی آغاز شده باشد.
شانهی راست در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
شانهی راست تصویر آینهای (یا نزدیک به تصویر آینهای) از شانهی چپ است، اما با حجم معاملات کمتر که نشاندهندهی تمایل کمتر سرمایهگذاران برای خرید و آگاهی آنان از رو به اتمام بودن روند صعودی است. در این نقطه قیمت تقریباً تا همان سطوح سقف تجربهشده در شانهی اول افزایش مییابد، اما این رالیِ آخر، قیمتهای پایینتری (lower highs and lower lows) نسبت به رالی قبلی که قسمت سر الگو را تشکیل داده بود، تجربه خواهد نمود، در نتیجه خط حمایت شکسته شده، نهایتاً قیمت به زیر خط گردن نزول خواهد کرد؛ به این نقطه، نقطهی شکست (breakout) میگویند.
نکات تشخیص الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
یک تحلیلگر بهندرت میتواند یک الگوی سر و شانهی کاملاً شکلیافته را مشاهده نماید. حالات ناقصتر این الگو ممکن است بهجای یک سر و دو شانه در دو طرف، شامل دو قله روی شانه یا روی سر باشند؛ اما درهرحال، قسمت سر باید به سطح قیمت بالاتری نسبت به هر دو شانه برسد، درحالیکه شانهها باید تقریباً متقارن باشند تا این الگو تشخیص داده شود.
از نظر سطح قیمت خط گردن نیز، اولین رالی باید از این سطح آغاز شود و شانهی چپ (left shoulder) و سر (head) نیز باید در سیر نزولیشان، تقریباً به همین سطح بازگردند؛ اما خطوط گردن ممکن است همیشه هم خطوط کاملاً افقی را تشکیل ندهند بلکه خط گردن اندکی شیبدار باشد، یعنی کفهای تجربهشده دقیقاً مشابه هم نباشند؛ در شکل زیر نمونهای از این حالت را مشاهده الگوهای تکنیکال مینمایید. شاید این اَشکال ناقص، کار تطبیق آن را با الگوی سر و شانه (و یا سایر الگوهای تکنیکال) برای تحلیلگران کمّی یا ابزارهای تحلیلگر دشوار سازد، اما مغز انسان میتواند این الگو را – حتی اگر ناقص شکل گرفته باشد – تشخیص دهد.
نحوهی کار با الگوی سر و شانهای در تحلیل تکنیکال
همان گونه که اشاره کردیم، حجم معاملات در تجزیهوتحلیل الگوهای سر و شانه عنصر مهمی است. تجربهی یک سقف جدید قیمت در قسمت بالای سر بدون افزایش در حجم معاملات، نشاندهندهی کاهش تعداد مشارکتکنندگان در بازار صعودی است و این یعنی بهزودی بر اساس کاهش تقاضا، قیمتها نزولی خواهد شد. هنگامی که یک شاخص (مثلاً قیمت) در حال افزایش (یا کاهش) است، اما شاخص دیگر (مثلاً حجم) آنگونه نیست، به این وضعیت واگرایی (divergence) میگویند. در وضعیت واگرایی، شانهی سمت راست (جایی که تقریباً یکسوم پایانی الگو است)، حجم معاملات کمتری خواهد داشت که نشان میدهد علاقه یا تقاضا کاهشیافته، بهزودی با افزایش عرضه، بازار شاهد کاهش قیمت و آغاز روند نزولی خواهد بود.
هنگامی که الگوی سر و شانه شکل گرفت و کامل شد، انتظار میرود که قیمت سهم از سطح خط گردن پایینتر آید. در اینجا تحلیلگران تکنیکال تمایل دارند از قواعد فیلترینگ استفاده کنند تا مطمئن شوند آیا شکست واضحی در خط گردن رخ داده است یا خیر.
این فیلترینگ ممکن است به شکل توقف معامله تا زمانی باشد که قیمت به سطح معنیداری به زیر خط گردن سقوط کند (معمولاً بین 3 تا 5 درصد) یا به شکل درنظرگرفتن یک محدودهی زمانی برای باقیماندن قیمت زیر خط گردن پیش از اقدام به معاملهی مجدد؛ وقتی از نمودار قیمت روزانه استفاده میشود، این قاعده ممکن است شامل چند روز تا یک هفته باشد. قیمتها اغلب طی جهشی به سطح خط گردن بازمیگردند، حتی اگر از سطوح فیلتر (3 تا 5 درصد پایینتر) هم بیشتر کاهش یافته باشند؛ بااینحال، قیمتها معمولاً روی خط گردن یا اطراف آن متوقف میشوند. خط گردن یک سطح حمایتی (support level) است که تحتتأثیر اصل قطبیت (polarity principle) اگر یک سطح حمایت شکسته شد (breakout)، همان سطح قیمت، از آن پس به یک سطح مقاومت (resistance level) تبدیل میشود.
تعیین قیمت هدف (Price target) با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
مانند همه الگوهای تکنیکال، الگوی سر و شانه باید از منظر روند بلندمدت قیمت اوراق بهادار تحلیل شود. رالیای که قبل از شکلگیری الگو اتفاق افتاده، باید آنقدر بزرگ باشد که چیزی برای معکوس شدن و تشکیل یک قله وجود داشته باشد. هرچه این رالی قویتر و قلهی شکلگرفته بارزتر باشد، احتمال بازگشت شدیدتر و چشمگیرتر نیز وجود خواهد داشت. هنگامی که خط گردن شکسته شد (یعنی پس از نزول قیمت در پایان شانه ی راست)، این احتمال وجود دارد در این فراز و فرود رالیوار، قیمت سهم به همان میزان که از خط گردن (neckline) تا بالای سر (top of the head) افزایش داشته است (مثلاً از 350 تومان تا 650 تومان)، به همان میزان هم افت داشته باشد (یعنی از 350 تومان 50 تومان).
با این حال، اگر رالی ابتدایی (پیش از شروع الگو) با قیمتی بالاتر از خط گردن شروع شده باشد، بعید است که اصلاح، قیمت را از همان سطح قیمتِ آغازین پایینتر بیاورد. از آنجایی که شکلگیری الگوی سر و شانه یک الگوی نزولی (bearish indicator) است (یعنی طی این الگو تحلیلگر انتظار دارد روند صعودیِ ایجاد شدهی قبلی پایان یابد و یک روند نزولی آغاز شود)، تحلیلگر تکنیکال به دنبال کسب سود کوتاهمدت از سهم مورد تحلیل است.
کسب سود از الگوی سر و شانه
هنگام تلاش برای کسب سود از الگوی سر و شانه، تحلیلگر تکنیکال برای تعیین قیمت هدف اغلب از تفاوت بالاترین قیمت تجربه شده در سر و پایینترین قیمت تجربه شده در خط گردن استفاده میکند؛ بدین ترتیب این حدفاصل، میزانی است که تحلیلگر تکنیکال پیشبینی میکند قیمت به میزان مشابه کاهش یابد، پس عدد بهدستآمده بهعنوان قیمت هدف، موقعیتی است که سرمایهگذاری باید در آن بسته شود. قیمت هدف در الگوی سر و شانه بهصورت زیر محاسبه میشود:
قیمت هدف = قیمت روی خط گردن – (بالاترین قیمت در قسمت سر – پایینترین قیمت در خط گردن)
شکل 3- محاسبهی قیمت هدف در الگوی سر و شانه
در شکل 3 میبینیم بالاترین قیمت در قسمت سر 37 دلار و پایینترین قیمت روی خط گردن 27 دلار است و اختلاف این دو 10 دلار.
بنابراین تحلیلگر تکنیکال انتظار دارد پس از پایان الگو، قیمت به میزان 10 دلار زیر خط گردن یعنی به 17 دلار کاهش یابد، پس قیمت هدف برای بستن معامله عبارت است از: 27 دلار – (37 – 27 دلار) = 17 دلار
یک تمرین برای تعیین قیمت هدف با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
فرض کنید یک تحلیلگر تکنیکال قصد دارد به وسیلهی تفسیر الگوی سر و شانه پایینترین قیمت سهام شرکتی را تخمین بزند تا آن را مبنای خرید آن سهم در کف قیمت قرار دهد. وی معتقد است که نمودار قیمت سهام این شرکت در شش ماه گذشته الگوی کلاسیک سر و شانه را نشان میدهد. در این الگو قیمت سهم در قسمت سر به اوج خود یعنی 108 دلار رسید؛ وی با توجه به نوسانات قیمت و نقطهی آغاز روند صعودی اولیه، خط گردن را روی 79 دلار تشخیص میدهد. امروز، سهام به قیمت 78 دلار بسته شده است. به نظر شما بر اساس الگوی سر و شانه، این تحلیلگر چه قیمتی را بهعنوان قیمت هدف برای خرید مجدد در کف قیمت برآورد میکند؟
پاسخ: این تحلیلگر قیمت خط گردن را 79 دلار آمریکا تخمین زده است، پس 108 دلار (higher high) منهای 79 دلار (lower low) برابر است با 29 دلار؛ بنابراین قیمت هدف او 79 دلار منهای 29 دلار یعنی روی 50 دلار برآورد میشود. این تحلیلگر تلاش میکند سهم را به قیمت امروز 78 دلار بفروشد و پیشبینی میکند که اگر در محدودهی 50 دلار (قیمت هدف) در موقعیت خرید (closing the position) باشد، بهازای هر سهم (بدون احتساب هزینههای معامله) سود 28 دلاری به دست خواهد آورد.
همچنین اگر مایل هستید تا این مفهوم را به زبان مرجع مطالعه کنید، میتوانید از سایت investopedia دیدن کنید.
جمعبندی آکادمی دانایان از الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
در تشخیص الگوها به دنبال مشاهدهی شکلی ایدهآل از الگوی مد نظر خود نباشید. الگوها صرفاً جهت تخمین رفتار بازار هستند و تنها ابزاری برای حدس زدن؛ نتایج حاصل از تفسیر الگوها را نمیتوان قطعی و تضمین شده فرض کرد حتی گاه ممکن است از دادههای بعدی متوجه شوید الگو را به اشتباه تشخیص دادهاید. هنگام تفسیر الگوها نیمنگاهی نیز به تجربیات قبلی خود و اطلاعات بنیادی داشته باشید و تنها معیار تصمیمگیری خود را مبتنی بر تفسیر الگوها قرار ندهید.
در تفسیر الگوها برای تعیین قیمت هدف خرید یا فروش، باید این نکته را مد نظر قرار داد که افراد زیادی چون شما در حال تشخیص و تفسیر الگو هستند و همین رفتار دستهجمعی یکسان و همزمان میتواند بر عرضه و تقاضا و رفتار قیمت تأثیرات پیشبینی نشدهای داشته باشد که روند کلاسیک الگو را تغییر دهد؛ بنابراین بهتر است فارغ از ترس و طمع، اندکی پیش از رسیدن بازار به قیمت هدف واکنش نشان داده، معاملات خود را ببندید تا دچار نوسانات هیجانی بازار نگردید.
الگوی مثلث ادامه دهنده در بورس چیست؟ (تحلیل تکنیکال)
الگوی مثلث ادامه دهنده شامل الگوی مثلث متقارن، مثلث افزایشی، مثلث کاهشی است و اغلب جزو الگوهای ادامه دهنده محسوب میگردند ولی در عمل گاهی اوقات شباهتی به الگوهای برگشتی نیز دارند.
الگوی مثلث در بورس چیست؟
الگو مثلث ادامه دهنده و الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال این موضوع را خاطر نشان می سازند که در طی فعالیت های قیمت، روندهای خنثی تنها یک توقف مقطعی قیمت اند و پس از آن روند دوباره در همان مسیر پیشین به حرکت خودش ادامه می دهد.
انواع الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
به طور کلی سه نوع الگوی کلی مثلث در انواع نمودار جهت انجام تحلیل تکنیکال سهام حضور دارد که در ادامه به بررسی این مدل از الگوها می پردازیم:
- مثلث متقارن
- مثلث افزایشی
- مثلث کاهشی
الگوی مثلث متقارن در تحلیل تکنیکال
در الگو مثلث ادامه دهنده متقارن دو ضلع با شیب برعکس ولی متقارن موجود است و ضلع افقی ندارد! الگوی مثلث متقارن هم جزو الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است ولی در این الگو نیز احتمال دارد ضلع بالا و پایین بشکند! ولی تا هنگامی که شکست انجام نپذیرد تقریبا توانایی اظهار نظر موثر نیست. ولی توجه نمایید که در این الگو نیز نظیر مثلث افزایشی یا کاهشی انتظار می رود که ضلع در سمت خود روند شکسته گردد. به تصویر زیر توجه نمایید همان طور که مشاهده می کنید:
زمانی الگوی مثلث متقارن ایجاد می گردد که خریداران و فروشندگان آن قدر توانایی نداشته باشند تا روند را مشخص کنند و این موضوع منجر به تشکیل الگو مثلث ادامه دهنده می شود.
مثلث متقارن در اغلب مواقع یک نوع الگوی ادامه دهنده است. این الگو به شکل یک توقف در مسیر موجود به حساب می آید که بعد از آن، روند مجدد از سر گرفته می شود. در شکل پیشین، روند قبلی به طور صعودی است و به همین خاطر انتظار داریم پس از مکث ایجاد گردد، ادامه روند نیز کماکان صعودی باشد. اگر روند پیشین نزولی بوده به همین منوال انتظار روند نزولی را پس از توقف داریم.
برای رسم این مثلث حداقل به 4 نقطه نیازمندیم. از آن جایی که جهت رسم هر خط روند، احتیاج به دو نقطه است، پس برای رسم دو خط همگرا لا می بایستی که هر خط حداقل دو نقطه از خط روند را لمس بنماید.
الگوی مثلث ادامه دهنده ترکیب جذابی از قیمت و زمان است. دو خط نزدیک شونده، در واقع محدوده قیمت الگو را بیان می کند و از پیش میتوان فهمید که در چه نقطه ای الگو تمام می گردد و با شکستن خط روند بالایی (البته در روندهای صعودی) مجدداً به روند پیشین باز می گردد. همین طور با اندازهگیری نمودن عرض این الگو میشود زمان رخداد این رخداد را هم به دست آورد.
در الگو مثلث ادامه دهنده متقارن دقت نمایید اگر قیمت به یک پنجم نقطه پایانی مثلث نزدیک گردد اما همچنان خطی شکسته نشود این الگو تقریبا بی اعتبار است و سیگنالی هم از آن دریافت نمیگردد. ولی مثلث متقارن چه هنگامی سیگنال میدهد؟ فقط در صورتی از مثلث متقارن سیگنال دریافت می نماییم که یکی از خطوط بالا یا پایین مثلث که به شکل خط مقاومت یا خط حمایتی است توسط کندل ها بشکند و سپس یک کندل دیگر نیز آن را تایید بکند.
الگوی مثلث افزایشی در تحلیل تکنیکال
الگو مثلث ادامه دهنده افزایشی که به آن مثلث صعودی در بورس نیز گفته می شود هنگامی تشکیل می گردد که یک خط مقاومتی افقی در بالا و خط حمایتی روندی در قست پایین نمودار شکل بگیرد. در اصل الگو مثلث افزایشی هنگامی شکل میگیرد که خریداران توانایی کافی جهت عبور از سطح مقاومتی را ندارند و خریداران نیز قادر به سفارش گذاری از سطح معین نیستند اما به مرور زمان قیمت را به جهت بالا هدایت می نمایند.
الگو مثلث افزایشی در کاربرد تحلیل تکنیکال همان طور که در عکس بالا مشاهده می نمایید، خریداران توانا به عبور از خط مقاومت نیستند، اما هنوز هم کف های شکل گرفته کوتاه تر نسبت به کف های پیشین است و در آخر هم خریداران موفق به شکستن خط مقاومتی و حتی قادر به ادامه روند صعودی می شوند. به دیگر سخن، در این الگو خریداران رفته رفته قدرتمند شده و به دلیل اینکه قیمت کف، روی خط روند صعودی واقع شده و آنقدر نیز به سطح مقاومت فشار می آورد تا سرانجام از خط مقاومت عبور نماید.
اگر تجربه مورد نیاز در زمینه سرمایه گذاری در بازار بورس و تحلیل تکنیکال دارا باشید حتماً میدانید که از لحاظ علم تکنیکال در انواع بازارهای مالی هیچ 100 درصدی میسر نیست و همانطور که در عکس زیر میبینید احتمال دارد خط مقاومتی تا آن حد قوی باشد که خریداران توانایی شکستن و عبور نمودن از خط مقاومت را نداشته باشند.
الگوی مثلث کاهشی در تحلیل تکنیکال
در الگو مثلث ادامه دهنده کاهشی یا به عبارت دیگر نزولی خط افقی حمایتی در پایین نمودار و مثلث خط روند مقاومتی در بالا تشکیل می گردد. الگوی مثلث کاهشی نظیر آن چه در عکس زیر مشاهده می کنید، بیانگر این است که قیمت به کندی در حال نزول است و رفته و رفته فروشندگان در حال در دست گرفتن نبض قدرت بازارند و در بیشتر وقت ها خط حمایت را میشکند و بازار نزولی می شود. همان طور که در بالا بیان شد، هیچ چیز در بازار بورس و تحلیل های بازارهای مالی و سرمایه گذاری 100 درصدی نیست و احتمال دارد در بعضی از مواقع هم خط مقاومت به حدی قوی باشد که قیمت به آن برخورد نماید و به سرعت برگردد و شروع به صعود کند.
الگوهای مثلث معمولا از الگوهای ادامه دهنده به شمار می روند ولی گاهی اوقات نظیر الگوهای برگشتی هم عمل مینمایند. الگو مثلث ادامه دهنده نشان دهنده این است که روندهای خنثی در طی فعالیتهای قیمتی، چیزی به جز یک توقف مقطعی قیمت نیستند و بعد از آن روند دوباره در همان مسیر پیشین خودشان به حرکت ادامه می دهند. این مسئله وجه تمایز ویژه این نوع الگو با سایر الگوهای برگشتی است. تمایز دیگر الگوهای برگشتی با سایر انواع الگو مثلث ادامه دهنده در طول دوره زمانیشان است. الگوهای برگشتی اغلب در زمان طولانی تری شکل می پذیرند حال آن که مدل ادامه دهنده بیشتر در زمان ادکی ایجاد می گردد و عموماً نیز در رده الگوهای کوتاه مدت یا حتی میان مدت طبقه بندی می گردند.
اهمیت حجم معاملات در الگوی مثلث ادامه دهنده در بورس
حجم معاملات همزمان با نوسان قیمت در الگو مثلث ادامه دهنده و نزدیک گشتن به راس آن کاهش پیدا می کند. همزمان با نفوذ دامنه قیمت در مسیر خط روند، یعنی هنگامی که الگو تکمیل می گردد، حجم معاملات نیز می بایستی به صورت قابل ملاحظه ای دارای افزایش چشم گیر باشد. حرکت برگشتی اغلب با فعالیت بیشتر نرخ قیمت در زمان از سرگرفتن ادامه مسیر روند و همراه با حجم معاملات کتر یا به عبارت دیگر سبک تری انجام می گردد.
به دو نکته مهم دیگر درباره حجم معاملات میبایستی توجه بکنید. در الگوهای برگشتی اغلب در حرکات صعودی، حجم معاملات، نقش ویژهتری در برابر حرکات نزولی دارد. به همین جهت است که افزایش حجم در واقع از ضروریات از سرگیری یک روند صعودی در تمامی انواع گونگون الگوهای تثبیتی بازار است.
دومین نکته مهم و ویژه درباره حجم معاملات این است که اگر چه مقدار و میزان حجم معاملات در طی دوران شکل گیری الگوی مثلث ادامه دهنده کاهش می یابد اما اغلب بررسی دقیق حجم معاملات بورس می تواند راهنمای بسیار خوبی باشد درباره این که آیا حجم معاملات در هنگام حرکات افزایشی قیمت در بازار سنگین تر است یا در زمان حرکات کاهشی قیمت است که تفاوت چشم گیری دارد. مثلاً در یک روند افزایشی احتمال دارد در زمان صعود نمودن قیمت، معاملات سنگینتری نسبت به شرایط نزول قیمت انجام پذیرد.
به طور کلی سه نوع الگوی کلی در انواع نمودار جهت تحلیل تکنیکال حضور دارد مثلث متقارن، مثلث افزایشی و مثلث کاهشی. در الگو مثلث ادامه دهنده متقارن دو ضلع با شیب برعکس متقارن موجود است و ضلع افقی ندارد. در الگو کاهشی یا به عبارت دیگر نزولی خط افقی حمایتی در پایین نمودار و مثلث خط روند مقاومتی در بالا تشکیل می گردد.
آشنایی با الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال
یکی از ابزارهای بسیار مهم و کاربردی در تحلیل تکنیکال الگوهای نموداری (Chart Patterns) است. هر فردی که وارد دنیا ارزهای دیجیتال میشود، برای داشتن درک درستی از روند بازار و پیشبینی اتفاقات آینده باید تسلط کافی بر این الگوها داشته باشد.
آشنایی یا عدم آشنایی با الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال میتواند سودها و ضررهای شما را در این بازار رقم بزند. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم شما را با تعدادی از این الگوها آشنا کنیم تا بتوانید روند موفقیت آمیزی را در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشید.
کدامیک از الگوهای نموداری بهتر است؟
پیش از اینکه از بهترین الگوی نموداری صحبت کنیم، بد نیست تعریف کوتاهی از الگوی نموداری داشته باشیم. این الگوها شکلی در نمودار قیمت هستند که روند قیمت را از گذشته تا به امروز نشان میدهند و به کمک آنها معاملهگرها میتوانند آیندهی یک ارز را پیشبینی کنند. در واقع نمودارها مهر تأییدی بر این موضوع هستند که تاریخ تکرار میشود و بر همین اساس اگر روند قیمت یک ارز در گذشته و به طور مداوم یک رفتار ثابت را داشته است، احتمال تکرار این رفتار در آینده زیاد خواهد بود. این الگوها را میتوان پایه و اساس تحلیلهای تکنیکال دانست.
اما میرسیم به بهترین الگوی نموداری. در واقع نمیتوان گفت که الگویی نسبت به الگوی دیگر برتری دارد چرا که هر یک از آنها کاربرد خاص خود را داشته و برای نمایش روندهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. این الگوها بیشتر در نمودارهای شمعی کاربرد دارند چرا که این نمودارها به نمایش بهتر و آسانتر قیمتهای باز و بسته شدن الگوهای تکنیکال در بازهی زمانی خاص کمک میکنند.
بعضی از الگوهای نموداری برای بازارهای پر نوسان، بعضی برای بازارهای صعودی و بعضیها هم برای بازارهای نزولی کاربرد دارند. پس همانطور که گفتیم الگوها نسبت به هم برتری ندارند اما باید بدانید که برای وضع کنونی بازار کدام الگو مناسبترین است. استفاده از الگوی اشتباه میتواند شما را از مسیر درست گمراه کند.
آنچه الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال به ما میگویند
برای درک الگوی نموداری مختلف ابتدا باید با مفهوم سطوح مقاومت و حمایت آشنا شویم. پیشتر در مقالهی “سطح حمایت و مقاومت در بازار مالی فارکس به چه معناست؟” در مورد این سطوح صحبت کردیم. با این وجود این مبحث را با اشارهی کوچکی به این سطوح شروع میکنیم.
سطح حمایت سطحی است که میزان قیمت کمتر از آن نخواهد شد الگوهای تکنیکال به این معنی که اگر قیمت کاهش یابد و به سطح حمایت برسد، پایینتر نخواهد رفت و پس از برخورد با این سطح دوباره شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. سطح مقاومت هم سطحی است که قیمت از آن بالاتر نخواهد رفت. در واقع زمانی که قیمت ارز به سطح مقاومت میرسد نمیتواند از این سطح عبور کند و پس از برخورد با سطح مقاومت شاهد افت قیمت خواهیم بود. برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقالهی ذکر شده را مطالعه کنید.
با دانستن این تعاریف میتوانیم به سراغ انواع الگوهای نموداری برویم. الگوهای نموداری را میتوان در سه گروه زیر دستهبندی کرد:
- الگوهای تداومی: این الگوها نشان دهندهی تداوم و ادامهدار بودن روند هستند.
- الگوهای بازگشتی: این الگوها بیانگر احتمال تغییر مسیر روند هستند.
- الگوهای دو طرفه: این الگوها به ما میگویند که بازار بی ثابات و پر از نوسان است و قیمت به هر سویی ممکن است حرکت کند. در واقع پیشبینی قیمت در این بازار چندان قطعی نخواهد بود.
آشنایی با این سه دسته به شما کمک میکند تا به موقع وارد موقعیتهای کوتاه (فروش) و بلند (خرید) شوید. در واقع این الگوها در پیشبینی روند قیمت بسیار مؤثر کننده بوده و به لطف آنها میتوانید حتی در بازارهای نزولی هم معاملههای سودآور داشته باشید.
فراموش نکنید که الگوهای نموداری بیانگر قطعیتی در آینده نیستند اما احتمال به وقوع پیوستن پیشبینیهای صورت گرفته از طریق آنها بسیار است.
و اما 10 الگوی مهم در تحلیل تکنیکال:
سر و شانه (Head and Shoulders)
در این الگو قلهای با ارتفاع زیاد در میان و دو قله با ارتفاعی کمتر در دو طرف داریم. این الگو نشان دهندهی به پایان رسیدن روند صعودی و شروع روند نزولی است. در نتیجه الگوی سر و شانه در دسته الگوهای بازگشتی قرار دارد.
ارتفاع قلهی اول و سوم در الگوی Head and Shoulders از قلهی دوم کمتر بوده ولی هر سه این قلهها در یک نقطه اشتراک دارند و آن برخورد با یک سطح حمایت است که در اصطلاح به آن خط گردن یا خط تأیید یا خط شکست گفته میشود.
پس از برگشت قیمت از قلهی سوم و برخورد با این سطح حمایت، چیزی که انتظار میرود شکست خط گردن و شروع کاهش قیمت است.
دو قله (Double Top)
این الگو که به دو سقف هم مشهور است، برای تعیین بازگشت روند مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی با این الگو روبرو خواهیم بود که قیمت تا مقدار مشخصی افزایش یافته و پس از آن سقوط کند و دوباره تا همان سطح مقاومت قبلی برود و باز هم تا سطح قبلی سقوط کند. در این موقع، باید انتظار شروع یک روند نزولی را داشت.
دو دره (Double Bottom)
این الگو درست برعکس دو قله است. در الگوی دو دره قیمت تا حد مشخصی کاهش یافته و پس از رسیدن به محدوده حمایت دوباره افزایش مییابد. بار دیگر قیمت یا حمایت قبلی کاهش یافته و تا همان مقاومت قبلی یعنی خط گردن بالا میرود.
در این شرایط باید منتظر یک روند صعودی قوی بود. و به دلیل همین به پایان روند نزولی و شروع روند صعودی، بازگشت صعودی گفته میشود.
کف گرد (Rounding Bottom)
الگوهای نموداری کف گرد یا نیم دایره پایین در بیشتر اوقات بیانگر پایان روند نزولی و شروع روند صعودی هستند. به طور معمول بعد از تجربهی یک روند نزولی طولانی مدت شاهد این الگوی بازگشتی هستیم.
در این دو موقعیت: زمانی که قیمت نزدیک به کف نمودار است و زمانی که روند ادامه یافته و از سطح مقاومت عبور میکند، معاملهگرها تمایل زیادی به سرمایهگذاری از خود نشان میدهند.
کُنج (Wedge Pattern)
الگوی کنج خود دو نوع است و زمانی اتفاق میافتد که حرکات قیمت بین دو خط روند مورب فشرده میشود.
- کنج افزایشی: این مدل در اطراف خط روندی شکل میگیرد که مابین دو خط حمایت و مقاومت مورب به سمت بالا پیش بروند. در این مدل، شیب خط حمایت از خط مقاومت بیشتر است. مشاهدهی این الگو به معنی شکست سطح حمایت و کاهش شدید قیمت خواهد بود.
- کنج کاهشی: این الگو بین دو سطح مقاومت و حمایت مورب رو به پایین شکل میگیرد. کنج کاهشی بر خلاف کنج افزایشی بیان کنندهی شکست مقاومت و شروع روند صعودی است.
این الگوهای نموداری در دستهی الگوهای بازگشتی جای میگیرند.
فنجان و دسته (Cup and Handle)
این الگو که در بازار صعودی اتفاق میافتد، الگوی تداومی است که از ترکیب دو الگوی کف گرد و کنج شکل میگیرد. این الگو نشان دهندهی دورهای کوتاه از احساسات نزولی در بازار صعودی است و پس از ایجاد چنین الگویی روند صعودی همچنان ادامه خواهد داشت.
در الگوی Cup and Handle فنجان شبیه به الگوی نموداری کف گرد و دسته شبیه به الگوی نموداری کنج است. بعد از الگوی کف گرد، قیمت دورهای از اصلاح موقت را تجربه خواهد کرد که این دوره دسته الگو است و علت چنین نامگذاری، محدود بودن روند اصلاحی به دو خط موازی است. در آخر قیمت از دورهی اصلاحی کوتاه خود خارج شده و به روند صعودی خود ادامه میدهد.
پرچم (Flag یا Pennant)
این الگو در دسته الگوهای تداومی جای دارد. زمانی با الگوی پرچم مواجه میشویم که قیمت پس از گذاراندن یک روند صعودی یا نزولی وارد دورهای از تثبیت قیمت شود. معنی این الگو تثبیت موقتی و بازگشت به روند قبلی است.
قبل از وقوع پرچم شاهد حرکتی تند و به شکل خطی مستقیم در بازار هستیم که به اصطلاح به آن میله پرچم میگویند. پس از آن در قسمت پرچم بازار مکث کوتاهی داشته و به عبارتی استراحت کوتاهی کرده و دوباره به روند قبلی بازمیگردد.
این الگو میتواند هم در بازار صعودی و هم در بازار نزولی رخ دهد. ممکن است در ابتدا الگوی پرچم و کنج شبیه به نظر برسند ولی با کمی دقت متوجه تفاوت آنها خواهید شد. الگوهای کنج همواره صعودی و نزولی هستند در حالی که پرچم همیشه در وضعیت افقی قرار دارد. تفاوت دیگر این دو الگو در این است که کنج الگویی بازگشتی است اما پرچم الگویی تداومی است.
مثلث صعودی (Ascending Triangle)
این الگو الگویی تداومی و صعودی است و نشان دهندهی ادامهی روند صعودی است. مثلث صعودی با رسم خط افقی مقاومت در امتداد سقف نوسانات (Swing Highs) و همینطور خط مورب حمایت در امتداد کف نوسانات (Swing Low) شکل میگیرد.
مثلث نزولی (Descending Triangle)
این الگو هم همچون الگوی مثلث صعودی تداومی است با این تفاوت که مثلث نزولی نشان دهندهی ادامهی روند نزولی است. از این الگو میتوان برای ورود به موقعیت شورت و به دست آوردن سود از بازارهای نزولی بهره برد.
مثلث متقارن (Symmetrical Triangle)
این الگو جزو الگوهای تداومی است و دو نوع صعودی و نزولی دارد. تداومی بودن الگوی مثلث متقاورن به معنی این است که پس از این الگو روند به همان مسیر قبلی خود ادامه خواهد داد. تفاوت این الگو با الگوی مثلثی در شکل مثلث ایجاد شده است. مثلثی که در این الگو ایجاد میشود شبیه به مثلث متساوی الساقین است ولی در الگوی قبل مثلث به شکل قائم الزاویه است.
سخن آخر
الگوهایی که در این مقاله با آنها آشنا شدیم همگی کاربردی و مفید هستند و به کمک آنها میتوانید به چرایی و چگونگی حرکت قیمتها پی برده و پیشبینی دقیقتری برای آینده داشته باشید. در واقع این الگوها با برجسته کردن سطوح حمایت و مقاومت به معاملهگر در انتخاب موقعیت شورت یا لانگ و همینطور بستن و باز کردن موقعیتها کمک زیادی میکند.
امیدواریم با تمرین و تکرار این الگوهای نموداری بتوانید مهارت تحلیل تکنیکال خود را افزایش داده و عملکرد موفقی در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشید.
دیدگاه شما